Amsterdam UMC - Beddentorens

Amsterdam UMC heeft in de zomer van 2020 de eerste afdelingen van de gerenoveerde beddentorens op locatie AMC in gebruik genomen. De renovatie van de beddentorens is de meest ingrijpende sinds de opening van het monumentale betonnen ziekenhuis in 1983. Het originele ontwerp van Dick van Mourik en Marius Duintjer is hierbij zoveel mogelijk intact gelaten. De gedateerde verpleegafdelingen zijn door EGM architecten en Wiegerinck volledig gemoderniseerd.

Ruimte voor persoonlijke verpleging

Amsterdam UMC geeft met de vernieuwde afdelingen verdere invulling aan het thema ‘de patiënt centraal’. Dat wil zeggen dat de wensen van patiënten worden meegenomen bij keuzes en besluitvorming over de behandeling. In de nieuwe afdelingen zijn zodoende zo veel mogelijk eenpersoonskamers gecreëerd. Die patiëntenkamers zijn uniek in Nederland. De architecten hebben de kamers zo ingericht dat de patiënt zowel naar buiten kan kijken als direct zicht heeft op de gang en verpleging. De artsen en verpleegkundigen kunnen de patiënt vanaf de gang zien. Dit draagt volgens zowel patiënt als zorgpersoneel bij aan een gevoel van veiligheid en rust.

Op en rond de gerenoveerde verpleegafdelingen is veel aandacht voor familie en vrienden. Het contact met hen en het ervaren van eigen regie hierin versnellen het herstel. Op de nieuwe Neonatale Intensive Care Unit (NICU) krijgen ouders en hun pasgeboren zieke kindje eigen kamers met veel privacy. Dat kan een positieve bijdrage hebben op het herstel van moeder en kind. Er zijn bovendien innovatieve Couplet Care kamers waar moeder en baby samen kunnen herstellen. Door middel van een glazen schuifwand kan de ruimte geopend en afgeschermd worden voor optimale zorg en rust voor moeder en baby. Ook nieuw zijn de patiëntenlounges tussen de afdelingen voor naasten.

Hiermee maken we dit pand zowel inhoudelijk als functioneel gereed voor de komende veertig jaar

Frida van den Maagdenberg, lid RvB Amsterdam UMC

Complexe opgave

De beddentorens waren zodanig verouderd dat renovatie noodzakelijk was. Deze grondige aanpak bleek noodzakelijk vanwege functionele en technische verouderingen in combinatie met de schuifbewegingen die voortvloeien uit de bestuurlijke fusie van het AMC en VUmc tot Amsterdam UMC. De totale opdracht beslaat maar liefst 23.000 m² vloeroppervlak, verspreid over 18 afdelingen. De eerste vier zijn nu in gebruik genomen. Omdat de afdelingen in verschillende fases worden gerenoveerd, en ondertussen ook (deels) in gebruik blijven, is het best een ingewikkelde ‘operatie’. De veiligheid voor patiënten en werknemers staat voorop, en men moet zo min mogelijk overlast hebben van alle verbouwingen. Een zorgvuldige planning is dan ook essentieel.

Om de verpleeg- en stafafdelingen ook tijdens de bouw optimaal te laten functioneren is een slim schuifplan ontwikkeld. Daarbij worden verpleegafdelingen tijdelijk verhuisd, en er zijn innovatieve oplossingen bedacht om de uitvoering soepel te laten verlopen. Een voorbeeld van zo’n innovatieve oplossing is dat de bouwlogistiek grotendeels via het dak gaat, er is een enorm luchtkussen aangebracht op het glazen dak van het atrium, die fungeert als crash-deck tijdens de gevelrenovatie.

Duurzaamheid

Bij het hele renovatietraject speelt duurzaamheid een grote rol. Zo worden grote delen van de gevel meegenomen in de renovatie om het binnenklimaat te verbeteren en het energieverbruik te reduceren. Tevens introduceert het ziekenhuis in de gerenoveerde torens nieuwe concepten op gebied van logistiek, voeding en ICT.

Unieke samenwerking

EGM architecten is samen met Ingenieursburo Linssen verantwoordelijk voor het ontwerp van de gehele renovatie. Voorafgaand hieraan heeft Amsterdam UMC samen met programmamanager AT Osborne aangegeven te kiezen voor een reversed design ontwerpaanpak waarin het personeel en de patiënt het uitgangspunt zijn. Op basis van dit uitgangspunt heeft Ontwerpbureau MMEK’ de patiëntenkamer van de toekomst ontworpen. Uiteindelijk hebben Wiegerinck en bouwbedrijf Heijmans de verdere engineering en uitvoering van het ontwerp van EGM opgepakt. Tijdens de laatste fase, die op dit moment nog loopt, treedt EGM op als esthetisch adviseur van Amsterdam UMC, locatie AMC. De renovatie loopt volgens planning en zal in 2025 klaar zijn.

^{Fotografie: Hanne van den Woude}