Erasmus MC Ziekenhuis

In het hart van Rotterdam staat het grootste universitair medisch centrum van Nederland: het Erasmus MC. Op de plek van het bestaande ziekenhuis is een nieuw complex gerealiseerd waar zorg, onderzoek en onderwijs samenkomen. Door de nieuwbouw transformeert het Erasmus MC van een verzameling losse gebouwen verbonden met loopbruggen naar een compact, efficiënt en geïntegreerd geheel.

Evidence Based Design als basis

Verbetering en vernieuwing van de zorg van vandaag en de gezondheid van morgen, dat is een van de uitgangspunten van het Erasmus MC. Hier draait alles om excellente zorg in de breedste zin van het woord. Wetenschappelijk is bewezen dat een prettige omgeving bijdraagt aan het welzijn van patiënten en medewerkers. Daarom spelen ruimte, daglicht, uitzicht, oriëntatie, groen en zelfredzaamheid een grote rol.

Verbinding met de stad

Verbinding is een van de kernwaarden van het Erasmus MC. Daarom ligt het ziekenhuis midden in de stad en staat het letterlijk middenin de maatschappij. Het ziekenhuis lijkt op een medische stad in de stad met straten, pleinen, groen en gevels met een stedelijke uitstraling. Aan de randen van het ziekenhuis zorgen met glas overkapte buitenruimtes – de atria – voor verbinding met de stad. Ook de 120 meter hoge kantoortoren past mooi in de Rotterdamse skyline.

Verbinding tussen bestaand en nieuw

Een belangrijk onderdeel van het nieuwe Erasmus MC is het met glas overkapte publieke gebied. Deze ruimte, die ter plaatse van de passage 300 meter lang en 20 meter breed is, verbindt de bestaande bouw met de nieuwbouw. Vanuit het publieke gebied zijn alle afdelingen gemakkelijk te bereiken. Een aangename omgeving die in niets doet denken aan een ziekenhuis. Overzicht, daglicht, uitzicht, winkels en restaurants zorgen voor een ideale ontmoetingsplek voor patiënten, medewerkers, studenten en bezoekers.

Functionele gelaagdheid

De diverse functies liggen niet meer verspreid, maar zijn gekoppeld en vervlochten met ertussen de afdelingen voor dagbehandeling, diagnostiek, IC en de operatieafdeling. Dit bevordert samenwerking en kennisdeling. De functies zijn zo georganiseerd dat er beneden bij de poli’s en de spoedeisende hulp dynamiek heerst en rust bij de verpleegkamers helemaal bovenin.

Bron: ABT

Daglicht en oriëntatie

Het publieke gebied biedt structuur en overzicht. De atria aan de gevels zorgen voor oriëntatie en daglicht, zelfs tot in de gebieden op de laagste niveaus in het souterrain. In de poliklinieken en de verpleegafdelingen liggen zowel de wachtruimten als de gangen en de trappen aan de daglichtrijke gevel. Daglicht is actief als bouwmateriaal toegepast om stress bij het wachten, wandelen, verblijven en behandelen te verminderen, en de gezondheid en het welzijn van iedereen te verbeteren.

Patiëntenperspectief centraal

Het ziekenhuis werkt met patiëntenthema’s, waarbij atria en verbindende stijgpunten als liften en trappen het hart vormen van elk thema. Patiënten vinden hier alles wat zij nodig hebben voor hun specifieke zorg. Daarnaast beschikt het ziekenhuis uitsluitend over eenpersoonspatiëntenkamers. Dit draagt positief bij aan het herstel van de patiënt door verbetering van privacy, rust en hygiëne. Er is ook aandacht voor zelfredzaamheid. Zo kunnen patiënten op de verpleegafdeling zelf hun raam openen en kunnen ze vanuit hun kamer naar buiten op een van de groene daken. Uniek in Nederland. Een mooie combinatie van zorg en innovatie. Zo blijft het Erasmus MC zich vernieuwen.

Flexibiliteit, inspelen op de toekomst

De verpleegafdelingen en de poliklinieken hebben zoveel mogelijk dezelfde indeling. Deze uniforme indeling is doorgezet in het hele casco. Dit zorgt voor herkenbaarheid, flexibiliteit en efficiëntie. Doordat de bouw van het casco losgekoppeld is van de inrichting, zijn in het inrichtingsplan en bij de keuze voor de medisch technische inrichting de laatste inzichten en technische ontwikkelingen meegenomen. Dit zorgt er ook voor dat het Erasmus MC in de toekomst de indelingen kan aanpassen aan nieuwe innovatieve zorginzichting.

Duurzaamheid

Het Erasmus MC is het eerste academische ziekenhuis in Nederland met een eigen duurzaam afvalverwerkingssysteem. Een ingenieus intern buizensysteem, dat volledig uit het zicht is ontworpen, verzamelt onder meer biologisch afbreekbare borden en bestek, urine, etensresten, verband en injectiespuiten uit alle kamers. Het wordt getransporteerd naar de vergistingsinstallatie op het terrein om te worden verwerkt tot schoon water en biogas voor de energiebehoefte van Erasmus MC. De daktuinen van het Erasmus MC zijn om meerdere redenen duurzaam en integraal onderdeel van de healing environment. Door middel van crowdfunding is 3.000 m² bedtoegankelijke daktuin met appel/perenbomen gerealiseerd. De tuin is een succesvolle sociale ontmoetingsplek voor patiënten, families en medewerkers. Alle daktuinen samen beslaan 6.000 m² en zorgen voor natuurlijke warmte-isolatie en verbeteren de gezondheid door de opname van fijnstof en de productie van zuurstof. De uitgebreide kunstcollectie van het ziekenhuis is op duurzame en natuurlijke wijze opnieuw geïntegreerd in het gebouw. Kunst is zeer belangrijk in het ziekenhuis door de heilzame rol op zorg en bezoekers, bijvoorbeeld door het creëren van een warm welkom, een afleiding van verdriet of een baken van wayfinding. Kunstwerken voor het nieuwe gebouw werden geselecteerd uit de bestaande collectie van ruim 1.000 stuks (bijv. Stephan Balkenhol), en richtlijnen zijn gedefinieerd voor nieuw aan te kopen monumentale werken (bijv. Jaume Plensa) en voor speciale opdrachten aan kunstenaars (bijv. Ron vd Ende).

Erkenningen 

• EU Mies Award 2022 - Nominatie
• European Healthcare Design Awards 2019 - Winnaar - Interior Design and Arts
• BNA Gebouw van het Jaar 2019 - Winnaar - Stimulerende Gebouwen
• RAP Rotterdamse Architectuurprijs 2018 - Winnaar - Juryprijs en Publieksprijs
• Dutch Daylight Award 2018 - Eervolle vermelding - Gebouwen > 1000 m²
• Architectenweb Zorggebouw van het Jaar 2018 - Nominatie - Shortlist
• Het dak van het jaar 2017 - Nominatie 
• Dakheld 2017 - Winnaar duurzaamheid
• Betonprijs 2013 - Winnaar - Uitvoering

^{Fotografie: Rob van Esch}