In april is het laatste deel van de (ver)bouw van de ziekenhuisapotheek van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in hartje Amsterdam gereedgekomen. Twee apotheken heeft het ziekenhuis nu. De gerenoveerde ziekenhuisapotheek op de eerste verdieping, en een volledig nieuwe poli apotheek aan de lichtstraat op de begane grond. Beide ontworpen door EGM architecten.
Het grootstedelijke ziekenhuis met ruim 550 bedden, drieduizend medewerkers en honderdduizenden bezoekers per jaar beschikte alleen over een ziekenhuisapotheek voor klinische patiënten. “Dat was niet meer voldoende”, vertelt ziekenhuisapotheker Eric Franssen. “We moesten aansluiten bij de steeds strengere wet- en regelgeving, maar ook bij de ambities van het ziekenhuis. Om nog veiliger te werken maken we bijvoorbeeld de medicatie tegenwoordig zoveel mogelijk voor toediening gereed in de ziekenhuisapotheek, zodat verpleegafdelingen dit niet meer zelf hoeven doen. Ook werken we steeds vaker samen met andere zorgorganisaties in de regio. Door deze toename van activiteiten hadden we meer ruimte nodig. Daarnaast was de wens andere klanten te gaan bedienen, zoals polikliniekpatiënten, ziekenhuismedewerkers en mensen van buiten, in een poli apotheek.” De uitbreiding van de ziekenhuisapotheek naar 1150 m2en de nieuwbouw van een poli apotheek van 250 m2maken dit allemaal mogelijk.
In verband met alle verschillende functionaliteiten, de complexiteit, veiligheid en hygiëne vergt het ontwerpen en (ver)bouwen van een apotheek in een ziekenhuis veel inzicht en technisch vernuft. Bloedonderzoek, het bereiden van specifieke medicatie, het werken met gevaarlijke stoffen en goederenstromen die elkaar niet mogen kruisen in verband met de veiligheid, zorgen voor speciale eisen en toepassingen. Denk in de ziekenhuisapotheek bijvoorbeeld aan een laboratorium met quarantaineruimte, afzonderlijke continu gemonitorde cleanrooms die alleen via een sluis toegankelijk zijn vanwege luchtdrukverschillen en waarin microgrambalansen trillingvrij op marmeren blokken staan, een magazijn waar medicatie op een speciale manier bewaard wordt en een redundant koelsysteem zorgt dat de temperatuur niet teveel oploopt. En wat te denken van de robot die zichtbaar voor het wachtende publiek de medicijnen in de poli apotheek verzamelt.
Alles is in het ontwerp verwerkt. Eric Wendel van EGM architecten: “Meer dan zeventig procent van ons werk doen wij in de zorgsector. We zijn gespecialiseerd in het maken van ontwerpen voor de gezondheidszorg. Bovendien gaat onze betrokkenheid bij het OLVG al enige tijd terug. Bij het ontwerp voor beide apotheken hebben we geprobeerd de harde en zachtere eisen met elkaar in balans te brengen. We hebben rekening gehouden met de risico’s en de werkprocessen die goed gestroomlijnd moeten zijn vanwege de vele functies per vierkante meter. De medewerkers moeten veilig en efficiënt kunnen werken. Daarnaast zijn overzicht en transparantie sleutelwoorden in verband met beleving en betrokkenheid. Het is prettig als collega’s zicht op elkaar hebben, maar ook weten voor wie ze eigenlijk werken.” Daarom heeft de architect in de ziekenhuisapotheek gezorgd voor het lab als herkenbaar binnengebied met daaromheen kantoren, cleanrooms en logistieke ruimtes. Er is gekozen voor veel glas en daglichttoetreding. Zo is vanuit de kantoren zicht op de bezoekers en zijn in de buitengevel nieuwe ramen aangebracht. De poli apotheek is als frontoffice laagdrempelig en voor iedereen makkelijk toegankelijk gemaakt. Continuïteit waarborgen